کد مطلب:243964 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:136

حکم راهزنان
[335] 2 - عیاشی در تفسیر خود نقل كرده است:

از احمد بن فضل خاقانی - از آل رزین -، روایت شده كه گفت: راهزنان در جلولاء، راه كاروانهای حجاج و غیر ایشان را بستند و بعد از غارت كاروانیان، متواری شدند؛ خبر به



[ صفحه 247]



معتصم عباسی رسید؛ به فرماندار خود در جلولاء نوشت: آیا این چنین و به این صورت به (حفاظت از) راهها امر شده بودی، بیخ گوش امیر المؤمنین راهزنی می شود سپس راهزنان متواری می گردند؟! (یا: و سپس اموال مردم را به غنیمت می برند). یا به جستجوی آنها پرداخته، بدیشان دست می یابی و یا دستور می دهم، هزار تازیانه به تو بزنند؛ سپس در جایی كه راهزنی شد به دارت بیاویزند.

راوی گفت: فرماندار، به جستجوی راهزنان پرداخت تا بدیشان دست یافت و مطمئن شد كه خودشانند؛ سپس به معتصم گزارش كرد و او نیز فقیهان و ابن ابی دؤاد قاضی وقت را، فرا خواند و در حالی كه امام جواد علیه السلام حضور داشت، حكم مجازات راهزنان را، از آنها پرسید؛ آنان یكصدا گفتند: حكم خدای متعال درباره ی راهزنان، پیشاپیش صادر شده است؛ در این آیه ی كریمه: (انما جزاء الذین یحاربون الله و رسوله و یسعون فی الأرض فسادا ان یقتلوا أو یصلبوا أو تقطع أیدیهم و أرجلهم من خلاف أو ینفوا من الأرض) [«همانا كیفر كسانی كه با خدا و رسول او، به ستیز برخیزند و در زمین، به ایجاد فساد و تباهی كوشند، جز این نیست كه كشته شوند؛ یا به دار آویخته گردند؛ یا دست و پایشان در جهت خلاف (دست راست با پای چپ؛ یا دست چپ و پای راست.) بریده شود و یا تبعید شوند.» [1] ]؛ اكنون امیر مؤمنان می تواند، به هر یك از این گزینه ها كه بخواهد، فرمان دهد.

راوی گفت: معتصم رو به امام جواد علیه السلام نمود و به حضرت عرض كرد: نظر مبارك شما، در مورد پاسخ اینان چیست؟ حضرت فرمود: این فقیهان و قاضی ابودؤاد، سخنانی گفتند كه به گوش امیر مؤمنان رسید.

معتصم گفت: می خواهم نظر شما را بدانم.

امام جواد علیه السلام فرمود: آنان، البته در فتوای خود به خطا رفتند و آنچه لازم است، امیر مؤمنان در این خصوص مد نظر داشته باشد، این است كه ملاحظه كند؛ هرگاه این گروه راهزن، راه را نا امن كرده، كسی را نكشته اند و مالی را به غارت نبرده اند، دستور زندانی كردن آنان را صادر فرماید كه این معنی دور كردن ایشان از سرزمین (صالحان) بواسطه ی نا امن كردن راه، می باشد و چنانكه راه را نا امن كرده، و كسی را كشته باشند، به كشتن ایشان دستور دهد و



[ صفحه 248]



در صورتی كه راه را، نا امن كرده، كسی را كشته و مالی را به غارت برده باشند، نخست فرمان دهد تا دست و پای آنان، در جهت خلاف یكدیگر، بریده شود و بعد از آن، حكم اعدامشان را صادر نماید.

راوی گفت: معتصم به فرماندار خود نوشت كه دیدگاه امام جواد علیه السلام را در مورد آنان به اجرا در آورد [2] .


[1] مائده: 5 \ 33.

[2] تفسير عياشي 1: 314 ح 91.